مقاله پژوهشی
اقلیم و کشاورزی
یدالله پورشنبه؛ اسداله خورانی؛ لیلا جعفری
چکیده
کشور ایران جزء مناطق خشک و نیمه‌خشک دنیا محسوب می‌شود که حدود 65 تا 70 درصد اراضی زیر کشت محصولات عمده زراعی به گندم تعلق دارد. در این پژوهش بهمنظور پیش‌یابی اثر تغییر اقلیم بر عملکرد گندم پاییزه (آبی) جیرفت ابتدا به منظور شبیه‌سازی عملکرد گندم پاییزه از مدل گیاهی آکواکراپ استفاده شده است. سپس برای آشکار سازی تغییرات متغیرهای اقلیمی ...
بیشتر
کشور ایران جزء مناطق خشک و نیمه‌خشک دنیا محسوب می‌شود که حدود 65 تا 70 درصد اراضی زیر کشت محصولات عمده زراعی به گندم تعلق دارد. در این پژوهش بهمنظور پیش‌یابی اثر تغییر اقلیم بر عملکرد گندم پاییزه (آبی) جیرفت ابتدا به منظور شبیه‌سازی عملکرد گندم پاییزه از مدل گیاهی آکواکراپ استفاده شده است. سپس برای آشکار سازی تغییرات متغیرهای اقلیمی طی سال‌های 2020 تا 2098 از 17 مدل گردش عمومی جوّ از سری مدلهای CMIP5 تحت سناریوهای واداشت تابشی RCP4.5 و RCP8.5 استفاده شده است. خروجی این مدلها بر اساس ابزار مولد اقلیم MarkSimGCM ریزگردانی شده است. ارزیابی دقت مدل AquaCrop در شبیه‌سازی عملکرد گندم طی دوره پایه (1990-2016) نسبت به عملکرد مشاهدهشده نشان دهنده دقت مطلوب این مدل با میزان ضرایب R2، MAE، RMSE و MAPE 7/0، 203، 237 و 43/11 درصد بوده است. نتایج پیشبینی عملکرد گندم طی دوره آتی نشان داد که تحت هر دو سناریو افزایش خواهد یافت که میانگین افزایش عملکرد طی دوره آتی نسبت به دوره پایه برای RCP4.5 75 و برای RCP8.5 91 کیلوگرم در هکتار خواهد بود. دلیل افزایش عملکرد این محصول کاهش دمای حداقل و حداکثر طی دوره آتی بخصوص در زمان انتهایی رشد گندم و کاهش تنش گرمایی است.
مقاله پژوهشی
ابراهیم مرواری
چکیده
در این پژوهش کارایی مدل های فازی در مدل سازی تصادفات بزرگراه های درون شهری مورد ارزیابی قرار می گیرد و به عنوان مطالعه موردی از داده های تصادفات بزرگراههای شهری مشهد استفاده می شود. برای مدل سازی بر پایه منطق فازی، متغیرهای مربوط به جریان ترافیک و طرح هندسی راه به عنوان متغیرهای ورودی بکار می رود. مدل سازی فازی شامل چهار مرحله فازی ...
بیشتر
در این پژوهش کارایی مدل های فازی در مدل سازی تصادفات بزرگراه های درون شهری مورد ارزیابی قرار می گیرد و به عنوان مطالعه موردی از داده های تصادفات بزرگراههای شهری مشهد استفاده می شود. برای مدل سازی بر پایه منطق فازی، متغیرهای مربوط به جریان ترافیک و طرح هندسی راه به عنوان متغیرهای ورودی بکار می رود. مدل سازی فازی شامل چهار مرحله فازی سازی متغیرهای ورودی و خروجی، تولید قوانین، ترکیب و جمع کردن نمودارها و فازی زدایی می باشد. برای فازی سازی متغیرها در نمودار پراکندگی از مفهوم چندک های آماری، برای اختصاص واژه های زبانی مانند کم، متوسط یا زیاد بهره گرفته می شود.بر پایه منطق فازی در این مقاله دو مدل برای پیش بینی شمار تصادفات مالی و جانی در بزرگراه های درون شهری ارائه شده است. با مقایسه شمار برآورد شده تصادفات توسط مدل ها با شمار مشاهده شده، از روی مقدار ضریب همبستگیR^2 می توان کارایی و دقت مدل ها را ارزیابی نمود. برای تولید قوانین در مدل سازی فازی، از نتایج پژوهش های گذشته برای شناسایی عوامل مؤثر بر رخداد تصادفات مالی و جانی در بزرگراه های درون شهری استفاده شده است. با ثابت شدن کارایی مدل های منطق فازی ساخته شده در پیش بینی شمار تصادفات می توان نتایج آن پژوهش ها را باز تأیید نمود.
مقاله پژوهشی
تغییر اقلیم و گردشگردی
شیرین مرادجانی
چکیده
گفته می‌شود که تغییر اقلیم تأثیر نامطلوبی بر صنعت گردشگری خواهد داشت چراکه اقلیم از متغیرهای اساسی گردشگری محسوب می‌شود. در این پژوهش بهمنظور بررسی اثر تغییر اقلیم بر وضعیت آینده (2020-2050) اقلیم گردشگری استان لرستان از دو سناریوی واداشت تابشیRCP2/6 و RCP8/5 و شاخص اقلیم گردشگری TCI استفاده گردید. بدین منظور داده‌های هر دو سناریو از درگاه ...
بیشتر
گفته می‌شود که تغییر اقلیم تأثیر نامطلوبی بر صنعت گردشگری خواهد داشت چراکه اقلیم از متغیرهای اساسی گردشگری محسوب می‌شود. در این پژوهش بهمنظور بررسی اثر تغییر اقلیم بر وضعیت آینده (2020-2050) اقلیم گردشگری استان لرستان از دو سناریوی واداشت تابشیRCP2/6 و RCP8/5 و شاخص اقلیم گردشگری TCI استفاده گردید. بدین منظور داده‌های هر دو سناریو از درگاه ESGF دریافت گردید. پس از ریزمقیاس نمایی داده‌ها با استفاده از مدل ریزگردانی LARS-WG6، اعتبار آن‌ها نسبت به ایستگاه‌های زمینی به‌صورت ماهانه در دوره پایه موردبررسی قرار گرفت، سپس برای بررسی اقلیم گردشگری آتی در قالب ماهانه میانگین ماهانه پارامترها محاسبه و به شاخص TCI فراخوانده شدند. جهت بررسی روند تغییرات پارامترهای اقلیمی پارامترهای مورداستفاده در شاخص TCI از آزمون ناپارامتریک من-کندال استفاده گردید. نتایج نشان داد که در دوره آتی در ایستگاه بروجرد و خرم‌آباد در 7 ماه و در ایستگاه بروجرد در 8 ماه از سال تغییرات کیفی در سطح شاخص TCI نسبت به دوره پایه حادث‌شده است. در دوره آتی تحت هر دو سناریو به‌طورکلی شاهد کاهش کیفی اقلیم گردشگری در ایستگاه الیگودرز، افزایش کیفی در ایستگاه بروجرد و تضاد افت و بهبود TCI در هر دو سناریو در ایستگاه بروجرد خواهیم بود. در پارامترهای دما، ساعات آفتابی و سرعت باد تحت هر دو سناریو شاهد جهش مثبت در این پارامترها خواهیم بود ولی این روند افزایشی فاقد معناداری است. در پارامتر بارش و رطوبت نیز اغلب شاهد کاهش بارش برای زمستان خواهیم بود که از این منظر عاملی مثبت در اقلیم گردشگری ایستگاه‌ها محسوب می‌شود ولی افزایش بارش و رطوبت در تابستان به‌خصوص در RCP2/6 عاملی منفی در اقلیم گردشگری آتی ایستگاه‌ها تلقی می‌شود. با توجه به افزایش دما و ساعات آفتابی در دوره آتی و وفور منابع آبی استان سرمایه‌گذاری در زیرساخت تفریحات آبی و بهره‌برداری از فعالیت‌های توریستی مرتبط با آب نه‌تنها باعث بهره‌برداری از ظرفیت مسافران استان‌های هم‌جوار مانند خوزستان در فصول گرم می‌شود بلکه می‌تواند در ترکیب با افزایش‌های دمایی و ساعات آفتابی جذابیت سفر و بهره‌برداری در این بخش از فعالیت‌های گردشگری را افزایش دهد.
مقاله پژوهشی
مهندسی حمل و نقل
ابراهیم مرواری
چکیده
در این مقاله به پژوهشی که برای ارزیابی کارایی مدل های شبکه عصبی در مدل سازی تصادفات بزرگراه های درون شهری انجام شده است پرداخته می شود. به عنوان مطالعه موردی از داده های تصادفات بزرگراه های شهری مشهد و از متغیرهای مربوط به جریان ترافیک و طرح هندسی راه به عنوان متغیرهای ورودی مدل ها برای مدل سازی با شبکه های عصبی استفاده می شود. مدل سازی ...
بیشتر
در این مقاله به پژوهشی که برای ارزیابی کارایی مدل های شبکه عصبی در مدل سازی تصادفات بزرگراه های درون شهری انجام شده است پرداخته می شود. به عنوان مطالعه موردی از داده های تصادفات بزرگراه های شهری مشهد و از متغیرهای مربوط به جریان ترافیک و طرح هندسی راه به عنوان متغیرهای ورودی مدل ها برای مدل سازی با شبکه های عصبی استفاده می شود. مدل سازی با شبکه های عصبی شامل سه مرحله تعیین معماری شبکه عصبی، تعیین توابع انتقال، آموزش و خطا و ساخت مدل های شبکه عصبی می شوددر این پژوهش، دو مدل شبکه عصبی برای برآورد شمار تصادفات مالی و جانی در بزرگراه های درون شهری ارائه شده است. برای ارزیابی کارایی و دقت مدل ها، به مقایسه شمار برآورد شده تصادفات توسط مدل ها با شمار مشاهده شده پرداخته و از مقدار Rاستفاده شده است. براین پایه، مدل های ارائه شده برای برآورد شمار تصادفات مالی و جانی مناسب است. از این رو می توان کارایی مدل های شبکه عصبی را در مدل سازی تصادفات مالی و جانی در بزرگراه های درون شهری تـأیید نمود.
مقاله پژوهشی
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
پریسا خواجوی؛ فرشاد نعمتی
چکیده
پیشرفت‌های فنّاوری سنجش‌ازدور آن را به جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی در پایش، شناسایی و تحلیل لکه‌های نفتی تبدیل کرده است. سنسورهای SAR معمولاً برای تشخیص لکه‌های نفتی استفاده می‌شوند، اما استفاده از تصاویر آن‌ها به دلیل هزینه‌های بالا، عرض برداشت کم و تفکیک زمانی ضعیف محدود است. سنجنده MODIS قرارگرفته بر روی سکوهای ترا و اکوا ...
بیشتر
پیشرفت‌های فنّاوری سنجش‌ازدور آن را به جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی در پایش، شناسایی و تحلیل لکه‌های نفتی تبدیل کرده است. سنسورهای SAR معمولاً برای تشخیص لکه‌های نفتی استفاده می‌شوند، اما استفاده از تصاویر آن‌ها به دلیل هزینه‌های بالا، عرض برداشت کم و تفکیک زمانی ضعیف محدود است. سنجنده MODIS قرارگرفته بر روی سکوهای ترا و اکوا در هرروز دو بار از هر نقطه از سطح کره زمین تصویر برداشت می‌کنند و تصاویر آن در قدرت تفکیک 250، 500 و 1000 متری هستند که منبع رایگان و ارزشمندی جهت آشکارسازی لکه‌های نفتی هستند. در این پژوهش بهمنظور آشکارسازی لکه‌های نفتی طی سه رخداد نشت نفت در سال‌های 2007، 2015 و 2016 اقدام به آشکارسازی لکه‌های نفتی با استفاده از تصاویر سطح یک MODIS شد. در مرحله پیش پردازش تصاویر MODIS به بازتاب بالای اتمسفر تبدیل شدند، بهمنظور آشکارسازی لکه‌های نفتی، از شاخص آشکارسازی لکه‌های نفتی استفاده شد و به برای بررسی اثر لکه‌های نفتی بر غلظت کلروفیل آب و فیتوپلانکتون‌ها، جلبک‌های شناور، رنگ آب، کدورت آبی و دمای سطح آب به ترتیب از شاخص‌ها و الگوریتم‌های OC3، CMI، FAI و SABI، NDVI، TWI و SST4 استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که لکه‌های نفتی در خروجی شاخص OSI منطبق بر پیکسل‌های با بالاترین DN ها در تصویر مربوط به هرسال است، همچنین لکه‌های نفتی باعث کاهش غلظت کلروفیل، جلبک‌های شناور، رنگ آب و دمای سطح آب و افزایش کدورت آبی می‌شوند که در تصاویر خروجی مربوط به همه شاخص‌ها و الگوریتم‌ها لکه‌های نفتی منطبق بر پیکسل‌های با حداقل ارزش DN ها است. در بین تمامی روش‌های مورداستفاده تنها شاخص CMI مربوط به فیتوپلانکتون‌ها تغییرات محسوسی در محدوده لکه‌های نفتی نشان نمی‌دهد؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود جهت آشکارسازی لکه‌های نفتی از روش‌ها و شاخص‌های مورداستفاده در این پژوهش استفاده گردد.
مقاله پژوهشی
آمایش سرزمین
یوسف درویشی؛ صالح آرخی
چکیده
گسترش شهرها علاوه بر تغییرات کاربریها، موجب تغییرات در الگوی سیمای سرزمین شهرها شده است و این پدیده اثرات متعددی برروی ساختار، کارکرد و تغییرات سیستم های اکولوژیک دارد. بنابراین با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری اراضی، آگاهی و شناخت روند تغییر پذیری، در ارزیابی آثار محیط زیستی ناشی از توسعه ...
بیشتر
گسترش شهرها علاوه بر تغییرات کاربریها، موجب تغییرات در الگوی سیمای سرزمین شهرها شده است و این پدیده اثرات متعددی برروی ساختار، کارکرد و تغییرات سیستم های اکولوژیک دارد. بنابراین با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری اراضی، آگاهی و شناخت روند تغییر پذیری، در ارزیابی آثار محیط زیستی ناشی از توسعه به منظور طرحریزی و مدیریت پایدار سرزمین ضروری است . این مطالعه با هدف بررسی روند تغییرات سیمای سرزمین،سنجش وضعیت لکهها و تحلیل روند توسعه شهر کرمانشاه انجام شده است. این تحقیق از این نظر دارای نوآوری بوده که کاربرد اصول اکولوژی سیمای سرزمین را در سطح لکهها ارزیابی مینماید. بهمنظور بررسی و طبقهبندی تغییرات پوشش اراضی، محاسبه متریک سیمای سرزمین،پیش پردازش و انجام تصحیحات هندسی و آتمسفریک در منطقه مورد مطالعه از نرم افزارهای Envi.5.5 و Fragstats بهره گرفته شد. همچنین جهت تهیه نقشههای پوشش سرزمین و تحلیل تغییرات، بهترتیب از تصاویر ماهوارهای (1380) TMو (1398) OLIو متریک های مساحت طبقه، تعداد لکه، متوسط اندازه لکه، تراکم حاشیه و متوسط شاخص شکل استفاده شد. تجزیه و تحلیل متریکهای سیمای سرزمین بیانگر جایگزینی گسترده فضای سبز، باغ، جنگل و مرتع توسط اراضی مسکونی، کشاورزی و آبی بوده است. نتایج بدستآمده نشانداد، با افزایش مساحت لکه، تعداد لکه و تراکم حاشیه کاهش می باید، یا به عبارتی رابطه عکس با هم دارند. تغییر در خصوصیات مکانی، در کارکرد اکولوژیک منطقه تاثیرگذار است و بایستی در برنامه ریزی و آمایش سرزمین مود توجه قرار گیرد.
