نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی محیطزیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم انسانی، گروه روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور مبارکه.

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی،

4 دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

10.22034/el.2023.195202

چکیده

تاثیر محیط بر رشد کودکان ؛ محیطی که کودک در حال رشد و پرورش در آن است نقش مهمی بر سلامت جسمانی، روانی و شکوفایی خلاقیت کودک ایفا می کند.مهدکودک به عنوان یکی از مهم ترین بخش های زندگی هر کودک شناخته می شود و لازم است از محیط مطلوب برخوردار باشد تا به کودک علاوه بر فضای رشد، احساس امنیت و آرامش بدهد. در همین راستا، تحقیق حاضر با هدف بررسی کیفیت کالبدی فضاهای آموزشی با تأکید بر مهدکودک‌ها انجام شده و اولویت‌ها و ترجیحات کودکان در این زمینه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش به شکل توصیفی-پیمایشی است و جامعه آماری آن شامل 119 نفر از کودکان 3 تا 6 ساله (دختران و پسران) در گرگان می‌باشد. از فرمول کوکران برای برآورد تعداد نمونه استفاده شده و داده‌ها با استفاده از SPSS برای تجزیه و تحلیل نهایی آماده سازی شده‌اند. نتایج حاصل از آزمون یومن ویتنی نشان می‌دهد که تنها در میزان رتبه‌بندی عناصر طبیعی، گروه سنی 3-4 سال با گروه سنی 5-6 سال تفاوت معناداری دارند و گروه سنی 5-6 سال میانگین بالاتری نسبت به گروه سنی 3-4 سال دارند. همچنین، کودکان در سطوح مختلف در غنای فعالیت در محیط‌های داخلی و خارجی تفاوت معناداری نشان می‌دهند. با توجه به نتایج به دست آمده، اهمیت ایجاد و ارتقاء فضاهای آموزشی، به ویژه در محیط مهدکودک، برای پیشرفت و توسعه سالم کودکان و تأثیرگذاری بر آینده‌ی آنها به وضوح مشخص می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Impact of Environmental Quality in Educational Settings on the Behaviors and Emotions of Children with an Emphasis on Preschools

نویسندگان [English]

  • Mohanna Javanmardi 1
  • Atefeh Rajaee 2
  • Fateme Javid 3
  • Abbas Rahdan 4

1 Graduate of Master of environmental engineering, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran.

2 Master's student in Educational Psychology, Faculty of Humanities, Department of Psychology and Educational Sciences, Payam Noor Mobarakeh University.

3 Graduate of Master's degree in Educational Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Islamic Azad University, Central Tehran Branch. Tehran.

4 Ph.D. student of Watershed Science and Engineering, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran.

چکیده [English]

The Influence of Environment on Child Development: The environment in which a child grows and nurtures plays a significant role in their physical, mental, and creative well-being. Preschools are recognized as one of the most important aspects of every child's life, and it is essential for them to have a conducive environment that not only provides a space for growth but also instills a sense of security and tranquility. In this regard, the present study aims to examine the physical quality of educational spaces with an emphasis on preschools and analyze the priorities and preferences of children in this area. The research methodology in this study is descriptive-survey, and the population includes 119 children aged 3 to 6 years (both girls and boys) in Gorgan. The Cochran formula was used to estimate the sample size, and the data were prepared for final analysis using SPSS. The results of the Mann-Whitney test indicate that only in the ranking of natural elements, the 3-4 year age group differs significantly from the 5-6 year age group, with the 5-6 year age group having a higher average compared to the 3-4 year age group. Additionally, children at different age levels show significant differences in the richness of activities in indoor and outdoor environments. Based on the results obtained, the importance of creating and improving educational spaces, especially in preschool environments, for the healthy development and future impact of children is clearly evident.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational environment
  • children
  • quality
  • growth
  • cognitive development
  1. ضرغامی، اسماعیل، نصیری، نگار، اژده فر، شیرین، اژده فر لیلا (1392) تاثیر عوامل کیفی محیط بر کاهش اختلال رفتاری در کودکان 7-5 سال نشریه پایش، مرداد و شهریور 1392، دوره 12، شماره  4 ، از صفحه 403 تا صفحه 414 .
  2. اسماعیل زاده کواکی، علی؛ میر شکاری، محمدعلی و امیری نژاد، مینا (1393). ارزیابی شاخص‌های شهر دوستدار کودک از منظر معماری و شهرسازی اسلامی در عصر جدید. همایش ملی معماری و شهرسازی و توسعه پایدار با محوریت از معماری بومی تا شهر پایدار. مشهد، ایران، دی1393، مؤسسه آموزش عالی خاوران.
  3. متینی، مریم؛ سعیدی رضوانی، نوید و احمدیان، رضا (1393). معیار‌های طراحی محلات مبتنی بر رویکرد شهر دوستدار کودک (نمونه موردی: محله فرهنگ مشهد). فصل نامه علمی ـ پژوهشی مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال چهارم، شماره15، صص112-91.
  4. ربیع پور، سپیده؛ تقدسی، سحر(1393). تحلیل شهر دوستدار کودک با استفاده از مدل SWOT (نمونه موردی: منطقه 13 تهران). اولین همایش ملی افق‌های نوین در توانمند سازی و توسعه پایدار معماری، عمران، گردشگری، انرژی و محیط زیست شهری و روستایی. همدان، ایران، مرداد1393، دانشگاه شهید مفتح همدان.
  5. منوچهری، بهار؛ علیزاده، کتایون (1393). شهر دوستدار کودک، گامی به سوی شهر پایدار آینده (نمونه مورد مطالعه:شهر مشهد). اولین همایش ملی در جستجوی شهر فردا واکاوی مفاهیم و مصادیق در شهر اسلامی ـ ایرانی. تهران، ایران، مهر1393، شرکت دیبا افق رایا.
  6. پور ناصری،شهناز،رحیم زاده اردبیلی،سولماز (1394) اصول طراحی معماری مهد کودک جهت افزایش خلاقیت کودکان مبنی بر روان شناسی محیط، کنفرانس ملی معماری و شهرسازی پایدار با رویکرد انسان و محیط،ص1.
  7. قره بیگلو، مینو(1391). نقش عوامل محیطی در پرورش خلاقیت کودکان. ماهنامه علمی ـ ترویجی منظر، شماره19،صص 91-86.
  8. مجتبوی، سیده مریم؛ ولی داد، محمد تقی و شهسواری، ناهید (1393). بررسی عوامل موثر بر ایجاد خلاقیت در فضاهای مرتبط با کودک. نهمین سمپوزیوم پیشرفت‌های علوم و تکنولوژی( کمسیون اول: همایش ملی معماری، شهرسازی و توسعه پایدار با محوریت خوانش هویت ایرانی ـ اسلامی در معماری و شهرسازی). مشهد، ایران، آبان (1393)، موسسه آموزش عالی خاوران.
  9. رادبخش،ن، م، محمدی فر، ف،کیان ارثی، (1392)، اثربخشی بازی وقصه گویی برافزایش خلاقیت کودکان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دوره دوم ، شماره چهارم، ص 177-195.
  10. کاپلان، پ،(1381)،روانشناسی رشد سفرپرماجرای کودک.ترجمه مهرداد فیروز بخت.تهران، نشر رسا.
  11. منصوری، ا، م، قره بیگلو،(1390)، کیفیت فضای بازشهری درتعامل باکودکان. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شماره ششم، ص 63-72.
  12. احمدی. پرند. چرخچیان. مریم. (1393)، بررسی حس امنیت اجتماعی کودکان در فضای باز شهری. همایش ملی نظریه های نوین در معماری و شهرسازی.
  13. کربلایی حسینی غیاثوند، ج، (1393)، بررسی ویژگی های شهردوستداشتنی ازنگاه کودکان مطالعه موردی: منطقه دوشهرداری قزوین. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات شهری.شماره 9. ص 59- 68.
  14. مظفر،ف (1386)، طراحی بوستان­های شهری و رشدخلاقیت کودکان.مجله فناوری وآموزش .سال اول .جلداول .شماره2.ص 75-85.
  15. پوردیهیمی،شوج،فریبرزحاجی (1387)، تأثیرنورروزبرانسان:فرایندادراکی وزیست شناسی- روانی روشنایی روز. دوفصلنامه صفحه46: 67- 75
  16. اژده فر، ش، ل، اژده فر، و ع، عمرانی پور(1393)، رابطۀ بین محیط کالبدی معماری بانشانه های اختلال بیش فعالی، نارسایی توجهدرکودکان6-10سال تهران، مطالعات معماری ایر ان، شماره 6، 141-158.
  17. کامل نیا،ح، س، حقیر(1388)، الگوهای طراحی فضای سبز در شهردوست دارکودک (نمونه موردی: شهر دوست دارکودک بم)، فصلنامه باغ نظر،شماره12،صص88.
  18. ایزدپناه جهرمی، آ (1383)، کودک، بازی، شهر.تهران :انتشارات سازمان شهرداری­ها.
  19. مظفر،ف،ب،حسینی، باقری،م،ح، عظمتی(1388)، نقش فضاهای باز محله در رشد و خلاقیت کودکان، باغ نظر، سال چهارم، شماره هشتم، ص 59-72.
  20. پربه، آ (1394)، معمارى و ایجاد خلاقیت درکودکان، ماهنامه بین المللى راه وساختمان، ص 42-49.
  21. Holt Nicholas, L., et al. (2009). Neighborhood physical activity opportunities for inner-city children and youth. Journal of Health & Place (15): 1022-1028.
  22. Aarts, M. J. et al. (2011).Multi-sector policy action to create activity-friendly environments for children: a multiple-case study. Journal of Health, (101):11-19.